- 09 november 2021
- | Bron: Projecto
DE NIEUWE AKOESTISCHE NORM VOOR DE WONINGBOUW
De geluidsbelasting neemt zowel binnen als buiten toe, zo stelde Lieven De Geetere (WTCB) tijdens BuildUp. De herziene akoestische norm voor de woningbouw NBN S 01-400-1:2022, die in de eerste helft van 2022 gelanceerd wordt, moet daarom een antwoord bieden op de snel veranderende maatschappelijke noden en verwachtingen. Vernieuwde wetenschappelijke inzichten hebben bovendien geleid tot meer coherente eisen, aldus De Geetere.
Sinds 2008 zijn de akoestische normen ingedeeld per gebouwtype. De reeks normen voor woningbouw werd het eerst herzien en werd dus besproken in het webinar.
Klasse A biedt een nog betere akoestische bescherming dan het ‘verhoogde comfort’ in de huidige norm
Een belangrijke vernieuwing is de invoering van drie prestatieniveaus (A, B en C) die afgestemd zijn op een recent internationaal classificatiesysteem. Zo biedt klasse A een nog betere akoestische bescherming dan het zogeheten ‘verhoogde comfort’ in de huidige norm. Bovendien vereenvoudigt het de communicatie tussen de verschillende bouwpartners én zet het de deur op een kier voor een mogelijk labelsysteem in de toekomst. Nieuw is ook dat zaken als buitenunits van warmtepompen nu ook opgenomen zijn in de norm. Procedures en gebruikte indicatoren werden bovendien verder afgestemd op de internationale evoluerende standaarden.
NIEUWE EISEN BOUWAKOESTISCHE CRITERIA
De bouwakoestische eisen zijn onderverdeeld in vijf categorieën.
Luchtgeluidsisolatie
De luchtgeluidsisolatie-eisen zijn in de nieuwe norm uitgedrukt in een nieuwe grootheid, met name DA, een maat voor de in situ gemeten geluidsisolatie tussen twee ruimtes. Die is beter afgestemd op typische geluiden in gebouwen en houdt beter rekening met de frequentiegevoeligheid van onze oren.
Woningscheidend komen de eisen voor de klasse overeen met die van normaal comfort tussen appartementen en rijwoningen in de huidige norm. Het toepassingsgebied van klasse B is uitgebreid naar elke soort nieuwbouwwoning, en dus niet meer beperkt tot nieuwbouwrijwoningen. Ook zijn er nu subklassen binnen de woning gedefinieerd.
In tegenstelling tot de vorige norm wordt er nu meer aandacht besteed aan lage frequenties, onder 100 Hz. Scheidingsconstructies moeten – in laboratoriumomstandigheden – voldoen aan een bijkomende laagfrequentie-eis.
De luchtisolatie-eis tussen gemeenschappelijke ruimtes en woningen die gescheiden zijn door een of meerdere deuren is teruggebracht naar 50 dB, wat met een sas haalbaar moet zijn. Zonder sas kan er met een enkele deur gewerkt worden, waarna de normeis uitzonderlijk verlaagd wordt tot 40 dB, op voorwaarde dat dat wordt opgenomen in het lastenboek.
Contactgeluiden
Hier werd een gelijkaardige aanpak toegepast. De eisen zijn aangescherpt met 2 tot 6 dB, in overeenstemming met het nieuwe internationale classificatiesysteem.
Voor appartementen is opnieuw minimaal klasse C vereist, voor woningscheidende nieuwbouw minimaal klasse B. Ook hier zijn er minimale normeisen voor laagfrequente contactgeluidsisolatie.
Buitengeluiden
Net zoals in de huidige norm zijn de eisen voor gevelisolatie afhankelijk van de gevelbelasting tijdens piekuren. De minimaal te voorziene gevelisolatie wordt voor elk gevelvlak zodanig vastgelegd dat in elke binnenruimte het geluidsniveau een bepaalde waarde niet overstijgt. In 2008 was dat 34 dB overdag en 29 dB ‘s nachts. Voor ruimtes die ‘s nachts niet gebruikt worden leidde dat vaak tot overdimensionering. In nieuwe normen zijn er aparte eisen voor dag- en nachtruimtes, die enkel afhankelijk zijn van de belasting. Bovendien is er extra bescherming voor slaapkamers die blootgesteld worden aan passerend verkeer.
Daarnaast wordt het eenvoudiger om de gevelisolatie-eis te controleren, omdat het niet meer nodig is voor elk gevelvlak, op voorwaarde dat men kan aantonen dat het binnengeluidsniveau bepaalde waarden niet overstijgt tijdens de piekuren.
Gevelbelasting mag nu ook via een akoestische studie berekend worden, en niet meer op basis van referentielawaaibelasting voor de meest belaste gevel via de in de norm opgenomen rekenschema’s.
Er kan nu ook berekend worden op basis van Europese geluidsbelastingkaarten, waardoor voorafgaande metingen niet altijd meer nodig zijn.
Installatielawaai en geluidsemissie
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen langdurig hoorbare en tijdelijk hoorbare installaties, en tussen installatielawaai van binnen de woning en van buiten de woning. Ook zijn er geen overschrijdingseisen meer, maar wordt er beoordeeld op basis van specifieke geluidsniveaus, gecorrigeerd door het aanwezige achtergrondgeluid. Zo wordt het eenvoudiger om installaties te dimensioneren, omdat het achtergrondlawaai moeilijk in te schatten is op voorhand.
De eisen voor geluidsisolatie buiten de woning zijn systematisch strenger. Ook tonale geluidsbronnen worden strenger beoordeeld, omdat ze als meer storend worden ervaren. Geluidsafstraling wordt beperkt tot 40 dB op de perceelgrens, en op installatielawaai wordt een meettolerantie van 1 dB ingevoerd.
Nieuw is ook dat er in de laagste klasse geen eisen meer gesteld worden aan het lawaai van sanitaire installaties, zoals de toevoer en afvoer van water.
Nagalmbeheersing
De eisen voor nagalmbeheersing zijn nagenoeg onveranderd gebleven.
CONCRETE OPLOSSINGEN
Als antwoord op de nieuwe eisen biedt het WTCB oplossingen aan in de vorm van kant-en-klare bouwconcepten. Binnenkort verschijnt een technische voorlichtingsnota met ruwbouwconcepten die aan de verschillende performantieniveaus voldoen.
WIE IS DR. IR. LIEVEN DE GEETERE? 
Dr. Ir. Lieven De Geetere studeerde in 1997 af aan de KU Leuven als burgerlijk bouwkundig ingenieur. Daarna doctoreerde hij in het domein van de bouwakoestiek. Hij begon als onderzoeker aan het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB) in 2006, waar hij momenteel hoofd is van de afdeling Akoestiek, Gevels en Schrijnwerk. Hij is tevens secretaris van de Belgische normencommissie NBN E126 en coördineert zo Belgische bouwakoestische normalisatie. Daarnaast is hij momenteel ook secretaris van de Belgische Akoestische Vereniging (ABAV) en animator van het Technisch Comité Akoestiek binnen het WTCB.
